هپاتیت سی چیست ؟ علائم هپاتیت سی چیست ؟

هپاتیت سی چیست ؟

هپاتیت سی ، این بیماری توسط ويروس هپاتيت سی در بدن انسان شکل می گیرد . هپاتيت سی به طور معمول از طريق تماس با فرآورده های خونی آلوده صورت ميگيرد. استفادۀ مشترک از سرنگ افرادی که آلوده به هپاتيت بی هستند نيز باعث انتقال بيماری خواهد شد. در بين کادر بهداشتی، بريدگی ناگهانی توسط سرنگِ استفاده شده برای بيماران مبتلا نيز ميتواند سبب انتقال بيماری شود. دريافت خون يا عضو پيوندی قبل از سال 1992ميلادی نيز فرد دريافت کننده را جزو افراد پرخطر محسوب خواهد کرد. چرا که  اصلاح تکنولوژی غربالگری خون در سال 1992 میلادی صورت پذیرفت. همچنين هپاتيت سی، به وسیله سوزنهای استفاده شده برای خالکوبی قابل انتقال است. در موارد نادر، هپاتيت سی از مادر به جنين، از طريق تيغ ريش تراشی، مسواک و روابط جنسی قابل انتقال هست. در ضمن خيلی از مواقع، علت بیماری هپاتيت سی مشخص نميشود.

مراقب تماس با خون و فرآورده های خونی باشید

  هپاتیت سی به خودی خود انتقال نمی يابد مگر اينکه فرد، به نحوی با خون آلوده تماس داشته باشد. اين یعنی اینکه ويروس هپاتيت سی ازطريق تماسهای اتفاقی مثل عطسه، سرفه، دست دادن، در آغوش گرفتن، بوسيدن، ظروف غذايی مشترک، شنا در استخر، توالتهای عمومی و تماس با دستگيره در قابل انتقال نيست.

خيلی از افراد در مواجهه اول با ويروس، احساس بيماری نمی کنند در عوض، ويروس در کبد آنها جايگزين ميشود و باعث التهاب مزمن کبد ميشود.

خيلی از افراد آلوده به ويروس هپاتيت سی، هيچ علامتی را برای سالها بروز نميدهند. با اين حال هپاتيت سی يک بيماری مزمن است و ميتواند منجر به سيروز و سرطان کبد شود.

 علائم هپاتيت سی چيست ؟

  در ابتدا، هپاتيت سی معمولاً هيچ علامتی ندارد. ممکن است علائم شبه آنفولانزا بروز کند شامل:

– خستگی خفيف

– درد عضلات و مفاصل

– تهوع

– فقدان اشتها

– حساسيت به لمس  محيط اطراف کبد

با پيشرفت بيماری، هنوز ممکن است علامتی ظاهر نشود. چنانچه علامتی وجود داشته باشد شامل موارد زير، ممکن است باشد:

– خستگی

– تهوع

– استفراغ

– فقدان اشتها

– يرقان

– تب پايين

برای جلوگيری از انتقال بيماری هپاتیت سی چه باید کرد ؟ 

– بیماران مبتلا به هپاتیت سی اهدای خون نداشته باشند.

– بیماران مبتلا به هپاتیت سی از وسايلی همچون تيغ ريش تراشی، مسواک (هرچند امکان انتقال از اين طرق بسيار کم است ). و … مشترکا استفاده نکنند.

– اولا رابطه جنسی خارج از خانواده نداشته باشید. و استفاده از کاندوم در روابط جنسی ضروری می باشد.

– در صورت تمايل به بارداری، بهتر است با پزشک مشورت شود. هرچند ويروس براحتی از مادر به جنين قابل انتقال نيست ولی بهتر است احتياطات لازم صورت گيرد.

– عدم برقراری رابطه جنسی در طول دوران قاعدگی (زيرا ويروس هپاتيت سی براحتی از طريق خونريزی قاعدگی انتقال می يابد .)

در صورت ابتلا به هپاتيت سی، چه مراقبت هايی لازم است؟

بايد يک رژيم غذايی سالم داشت و شروع به ورزش کرد. مشاوره با يک متخصص تغذيه برای داشتن يک رژيم غذايی سالم و عملی ميتواند کارساز باشد. در مورد داروهايی که مصرف ميکنيد و همچنين داروهای بدون نسخه، با پزشک يا داروساز مشورت کنيد. از مصرف استامينوفن والکل اجتناب شود (زيرا سرعت پيشرفت بيماريهای کبد را زياد ميکنند).

آيا واکسن هپاتيت سی وجود دارد؟

واکسن هپاتيت سی وجود ندارد . اما از آنجا که فرد مبتلا به هپاتيت سی مستعد ابتلا به هپاتيت آ و ب ميباشد و در صورت ابتلا به آنها، آسيب بيشتری به کبد او وارد خواهد شد، لذا چنانچه هنوز به هپاتيت آ و ب مبتلا نشده باشد به وی واکسن آنها تزريق خواهد شد.

آيا درمانی برای هپاتيت سی وجود دارد؟

هنوز درمان قطعی برای بيماری هپاتيت سی وجود ندارد ولی جالب توجه است که تعداد چشمگيری از بيماران (45% الي75%) بعد از مصرف دارو بمدت 6ماه الی 1سال، مشکلات بيشتری از بابت بيماری احساس نميکنند. روش استاندارد درمان، شامل استفاده از peginterferon ( شامل alfa-2b peginterferon و alfa-2a peginterferon ) که به صورت هفته ای يکبار تزريق ميشود و مکملهای ريباويرين است که به صورت 2بار در روز ميباشد. در بيماران جوان تری که شدت بيماری در آنها خفيف هست و ويروسهای کمتری در کبد آنها وجود دارد، پاسخ به درمان، بهتر است.

انتخاب اينکه درمان دارويی صورت گيرد يا نه، بستگی به نظر پزشک دارد. بعضی افراد مبتلا به هپاتيت سی، هيچ علامت بالينی تجربه نميکنند و فقط التهاب خفيف در کبد خود دارند. در اين حالت، پزشک بيمار را از نزديک معاينه خواهد کرد و از وی، حداقل 1بار در سال (و حداکسیر 3بار در سال) تست خون بعمل خواهد آمد. ممکن است پزشک فقط در صورتی شروع به درمان دارويی کند که ويروسهای هپاتيت سی به سطح مشخصی در بدن رسيده باشد و يا اينکه علائم بالينی در بيمار بروز نمايد.

هدف از درمان هپاتیت سی  ، کاهش تعداد ويروس در خون است تا به سطحی برسد که بعد از 24هفته درمان، قابل شناسايی نباشد. ميزان ويروس در خون “بار ويروسی” ناميده ميشود. بعد از اتمام درمان، پزشک نياز به اندازه گيری بار ويروسی دارد تا وضعيت سلامت کبد را بسنجد. چه بسا لازم باشد بيمار چندين بار آين آزمايش را تکرار کند.

اگر در خون بيمار، تعداد ويروسها، بحدی کم باشد که با آزمايش قابل اندازه گيری نباشد و اين وضعيت حداقل 6ماه بعد از اتمام درمان ادامه يابد، گفته ميشود که بيمار اصطلاحاً پاسخ ويرولوژيکی دائم ( SVR ) دارد. چنين بيماری، شانس خوبی دارد که بيماری کبد او درآينده وخيم تر نشود.

چنانچه درمان، بار ويروسی را کاهش ندهد و يا اينکه بيمار بعد از درمان، پاسخ ويرولوژيکی دائم نداشته باشد، ممکن است پزشک ساير گزينه های درمان را با بيمار مورد بررسی قرار دهد، بعنوان مسیال اگر يک دوره درمان ، بار ويروسی به اندازه کافی پائين نياورد، ممکن است پزشک يک دوره درمان ديگر را تجويز کند. حتی اگر درمان، بيمار را از يک بيماری فعال کبدی محافظت نکند، بار ويروسی را کاهش ندهد و التهاب مزمن کبدی را کنترل نکند، ولی باعسی خواهد شد بيمار در طول زمان احساس بهتری داشته باشد.

عوارض درمان دارويی هپاتیت C سی چيست ؟

عوارض درمان با اينترفرون ممکن است شامل موارد زير باشد:

– خواب پريشان

– تهوع

– استفراغ

– تب

– بدن درد

– خستگی مفرط

– تحريک پذيری

– افسردگی

– اختلال در تمرکز و حافظه

عوارض مکمل های ريباويرين ممکن است شامل موارد زير باشد:

– کاهش گلبولهای قرمز خون

– بسیورات پوستی و خارش

– خستگی مفرط

– گرفتگی بينی

– ناقص الخلقه زايی

عوارض در طی چند هفته اول درمان، معمولاً شديدتر است و در طول زمان کاهش می يابد. چنانچه عوارض جانبی دارو برای شما آزاردهنده است، با پزشک خود تماس بگيريد. او به شما راهکارهايی ارائه خواهد کرد، بعنوان مسیال در صورت داشتن تهوع، پيشنهاد خواهد کرد مصرف دارو بلافاصله قبل از خوابيدن صورت گيرد.

بيمار مبتلا به هپاتيت سی، چگونه ميتواند با اين بيماری روبرو شود؟

رويارويی با اين بيماری، راحت نيست. بيمار ممکن است احساس غم کند، وحشت کند و يا نپذيرد که بيمار است. اين احساسات طبيعی است ولی نبايد باعسی شود که بيمار از زندگی روزمرۀ خود، بازبماند. چنانچه زندگی روزمرۀ بيمار، مختل شود و يا اينکه اين احساسات، طولانی شود، بيمار، افسرده خواهد شد و تمام، يا برخی از حالات زير را، تقريباً هميشه و يا برای بيش از 2هفته تجربه خواهد کرد:

– احساس غم، يٲس و گريه های متناوب

– نداشتن علاقه به مسائل لذت بخش (مسیل روابط جنسی)

– احساس گناه، درماندگی و بی ارزش بودن

– فکر کردن به مسائلی چون مرگ و خودکشی

– خوابيدن بيش از حد و يا خواب مشکل دار

– از دست دادن اشتها و کاهش يا افزايش ناخواسته در وزن

– احساس خستگی دائمی مفرط

– داشتن دغدغه در توجه و تصميم گيری

– داشتن دردهايی که با درمان، تسکين نمی يابد.

– احساس بيقراری، تحريک پذيری و آزردن بسهولت

چنانچه هر يک از علائم مذکور وجود داشته باشد بهتر است به پزشک مراجعه شود. پزشک ميتواند به بيمار، از طريق درمان دارويی هپاتیت سی و يا معرفی به انجمن های حمايتی، کمک های شایانی بنماید .

مهکام مجله اینترنتی آموزش خانواده سالم ایرانی