3 محور اصلی فرزندپروری اسلامی

اصول فرزندپروری اسلامی

در این مطلب به سه محور اصلی فرزندپروری و تربیت فرزند که به عقیده نویسنده در تمام شیوه ها و سبک های تربیتی عرفا دیده می شود پرداخته شود و تا حدی نیز به شرح هر یک از این سه محور پرداخته می شود.

سه محور اصلی فرزندپروری و تربیت فرزند :

1-محبت

2-پند و اندرز

3-عمل

الف – اصل محبت در فرزندپروری :

اگر چه نیاز به محبت منحصر به سن خاصی نیست و به شهادت قرآن یکی از دلایلی که برادران یوسف را به سمت کشتن برادر شان سوق داد نیاز آنان به محبت پدرشان یعقوب بود اما این نیاز در کودکان به نحو شگفت انگیزی شدیدتر بوده و شاید بتوان از مهمترین نیازهای آنان برای تکامل شخصیتشان بر شمرد .

چرا که شخصیت کودک به واسطه ی آن شکل می گیرد و وجود آن انگیزه ی فرد را نسبت به انجام عمل درست دو چندان می کند .

اگر والدین در ابراز آن نسبت به فرزند کوتاهی کنند بی تردید کودک برای جلب آن به سوی دیگران تمایل پیدا می کند از هر راهی وارد شود تا محبت دیگران را به سمت خود معطوف دارد و چه بسا راهی را که برای نیل به این مقصود برمی گزیند به تباهی وی بینجامد. چرا که برای رسیدن به آن تسلیم خواسته های نا مشروع دیگران شده  مشکلات کودک به شمار می رود

پیش بینی کارآمدی کودک در آینده

اگر بخواهیم به میزان کار آمدی فرد در آینده واقف شویم  می توان آن را در میزان محبتی که از جانب خانواده به کودک ابراز می شود جستجو نمود هر قدر این محبت و مهرورزی بیشتر و اصولی تر باشد می توان انتظار داشت کودک ما در آینده از کار آیی بهتری در مواجهه به فراز و نشیب های زندگی بر خوردار باشد .

باید مراقب باشیم که در صورت بروز کوچکترین خطا از سمت کودک وی را از محبت خود محروم ننموده و به او اعلام نکنیم که دیگر دوستش نداریم این مسئله نه تنها اثری ندارد بلکه کودک را به این فکر می اندازد که پناهگاهی برای خود بیابد و از دیگران طلب یاری نموده و به سوی آنان سوق پیدا می کند .

هیچگاه در محیط منزل شرایطی ایجاد نکنید که کودک احساس کند که وی مزاحم است .در زمینه محبت مادران نقشی پر رنگ تر دارند چرا که کودک سرشار از نیاز نسبت به محبت مادر است و از آن لذت می برد و روح نا آرام او آرامش می یابد و اگر مهر مادری را احساس نکند بسرعت شکننده می شود و اختلالات رفتاری در وی مشهود می گردد.کودک باید محبت والدین را لمس کند تا بپذیرد دارای ارزش واحترام است .

ب -پند و اندرز در فرزندپروری :

انتقال مفاهیم بلند به فرزندان در پند و اندرز ها نهفته است تا وقتی که انسان برای انتقال مفاهیم فرزند خود را در معرض سخنان نیک و آموزنده قرار ندهد کودک چگونه باید از سر انجام خیر و شر اعمال خود آگاه گردد؟

این والدین هستند که باید بطور مستمر کودکان خود را برای آماده شدن جهت پذیرش مسئولیت ها آموزش دهند و این آموزش ها باید در قالب نصایح خیر خواهانه صورت پذیرد تا فرد نسبت به انجام آنها متعهد گردد.

با تمسک به پند واندرزها ی به موقع و حساب شده می توانیم زمینه ی رشد همه جانبه ی کودک خود را فراهم کرده و در او شخصیتی قابل اعتماد پدید آوریم به گونه ای که انجام اعمال زشت را در شان خود ندیده و به آنها تن در ندهد .

چکار کنیم تا پند و اندرز در کودکان و نوجوانان تاثیر بگذارد ؟

1-باید هدفی از پند و اندرز ، آگاه کردن و هوشیار نمودن کودک باشد .

2-لازم نیست همیشه به صورت مستقیم به بیان نصایح بپر دازیم بلکه گاهی شایسته است با بیان مطالبی کلی هدف خود را دنبال کنیم .

3-در هر صورت چه مستقیم و چه غیر مستقیم باید مطمئن شویم که کودک به قبح عمل خود پی برده است .

4- از یاد نبریم که کودکان نیاز به پند و اندرز دارند نه سخنوری و اظهار فضل های طولانی .

5-پند واندرزی که در حضور جمع باشد بیشتر به رسوا کردن کودک شبیه است پس از این کار اجتناب نمایید .

6-نصیحت باید پس از اینکه تشویق و تحسین کاری از پیش نبرد اجرا گردد.

ج-اصل عمل در فرزندپروری :

اگر در فرایند تربیت کودک نتواند میان توصیه های پی در پی والدین وانجام آن توصیه ها بوسیله آنان تناسب برقرارنماید بی شک نمی توان انتظار داشت که در روند تربیت به موفقیت دست یا فته ایم وقتی پدری از فرزند خود می خواهد تا همیشه به دیگران احترام بگذارد و ساعت ها در مدح این موضوع و مذمت بی احترامی به دیگران سخن وری می نماید اما در عمل فرزند می بیند که پدرش به راحتی در مسائل مختلف لب به توهین وبی احترامی می گشاید دچار تعارض شده ونا خودآگاه فرد در مواردی برای رهایی از واکنش های منفی دیگران در قبال اعمال خود عصبانیت  را راه چاره می پندارد.

کودک باید شیرینی توصیه های والدین را در کام آنان ببیند تا بتواند با آنها همراه شود و اطمینان پیدا کند که مسائلی که به وی دیکته می شود دارای بار معنایی بوده ودر زندگی او سرنوشت ساز است وآنگاه او می کوشد تا به اندرزهای تربیتی جامه ی عمل بپوشاند چرا که سعادت خود را در عمل نمودن به نصایح والدین وشقاوت خود را در سرباز زدن از سفارشات آنان می پندارد .

اللهم صل علی محمد وال محمد الحمدلله کما هو اهله السلام علیک یا ابا عبد الله الحسین

س –شریفی واحمدی

منبع : www.velayat.in

مهکام مجله اینترنتی آموزش خانواده – فرزندپروری موفق