زندگی با فرد مبتلا به اختلال شخصیت مرزی یا بوردرلاین -قسمت اول

زندگی با فرد مبتلا به اختلال شخصیت مرزی یا بوردرلاین یا
Borderline personality disorder (BPD)

فرد مبتلا به اختلال شخصیت مرزی Borderline personality disorder (BPD) ، چه به عنوان همسر، فرزند، والد، دوست و یا همکار می تواند برای اطرافیان مشکل ساز باشد.

تنظیم روابط با فرد مبتلا به اختلال شخصیت مرزی برای هر کسی می تواند سخت  و مشکل آفرین باشد. اما در این میان زندگی مشترک با فرد مبتلا به اختلال شخصیت مرزی خودش داستانی مفصل است.

زندگی با فرد مبتلا به اختلال شخصیت مرزی یا بوردرلاین

زندگی با فرد مبتلا به اختلال شخصیت مرزی کار ساده ای نیست. بسیاری از والدین یا همسران این افراد نمی دانند چگونه برخورد کنند و اشتباهات آنها  باعث بدتر شدن بیمار می شود.

افراد با شخصیت مرزی اینگونه زاییده نمی شوند بلکه در طی زمان تبدیل به شخصیت مرزی می شوند. به عبارتی وقتی کودکی مورد سوء استفاده قرار می گیرد و یا دچار آسیب می شود تا نسل های بعد هم ادامه می یابد.

یعنی اگر فرزندی آسیب دید و تبدیل به شخصیت مرزی شد ، او هم باعث تبدیل شخصیت فرزندانش به شخصیت مرزی می شود.

اختلال شخصیت مرزی به مجموعه ای از الگوهای رفتاری آموخته شده در ابتدای زندگی اطلاق می شود که به طور منظم در زندگی تکرار می شوند.

علایم رفتاری اختلال شخصیت مرزی یا بوردرلاین:

_ روابط بین فردی نامتعادل به طوری که فرد دچار اختلال شخصیت ، دیگری را یا به عرش می برد یا به فرش می رساند یعنی سیاه و سپید دیدن دیگری.

_ رفتارهای بدون فکر و ناگهانی در زمینه رابطه جنسی، مواد مخدر، رانندگی بی پروا و خطر ناک و …

_ احساس مزمن پوچی

_ خشم شدید، مشکل در کنترل عصبانیت و حمله فیزیکی، شکاک بودن که تحت استرس تشدید می شود.

_ تهدید به خود کشی و اقدام های مکرر به خود کشی و خودزنی

_ نگرانی دایم درباره طرد شدن و تصور طرد شدن از جانب دیگری

_ دوره های منظمی از اضطراب، افسردگی و کج خلقی

_ خودانگاره ( تصور از خود) نامتعادل

چگونه با فرد دارای اختلال شخصیت مرزی یا بوردرلاین رفتار کنیم؟

*به یاد داشته باشید که تغییر یک شخصیت مرزی دشوار خواهد بود. این افراد برای ثبات نیاز به فردی قوی دارند ولی همین که او را یافتند از ترس طرد شدن، اجازه نخواهند داد که رابطه با او، عمیق شود. لذا در زندگی با فرد دارای اختلال شخصیت مرزی باید بسیار صبور بود.

*خانواده افراد با شخصیت مرزی می توانند داستان های بی شماری را برای شما تعریف کنند از زمانی که فرزندشان عملکرد خوب یا پیشرفتی داشته است ولی به دنبال آن، ادامه پیشرفت مختل شده است.

*باید دانست که در پس این پیشرفت یک ترس ناخوداگاه وجود دارد چرا که با کاهش رفتارهای خودتخریبگر فرد مستقل می شود در حالیکه برای فرد مرزی، مستقل شدن یک ریسک است زیرا استقلال برای او به معنی کناره گیری از افراد است.

*افرادی که همیشه از بیمار دچار اختلال شخصیت مرزی حمایت نموده اند. باید بدانند که حمایت مالی کمتر، از زمانی که فرد مستقل نبوده است؛ باعث فعال شدن احساس ترس از طرد شدن در این نوع شخصیت می شود و این ترس باعث می شود تا فرد دوباره از روش های بیمارگونه گذشته استفاده کند.

*افراد دارای شخصیت بوردرلاین یا مرزی  در محیط کار، عملکرد خوبی ندارند، تلاش برای خود کشی می کنند، مشروبات الکلی مصرف می کنند و به هرگونه طوری رفتار می کنند تا دیگران را متقاعد کنند تا از آنها  مراقبت کنند در حالیکه خود شان مسؤولیتی ندارند.

*راه حل مناسب این است که وقتی فرد مرزی پیشرفت و رو به بهبودی می کند خانواده عکس العملی نشان ندهند و بگذارند فرد به آرامی از پیشرفت عبور کند.

*در برخورد با پیشرفت های افراد بوردرلاین از گفتن جملاتی مثل : پیشرفت کرده ای یا تحت تاثیر تغییرات تو قرار گفتم، زیرا هر کدام از این حملات می تواند عودی را در بر داشته باشد.

*بهتر است از جملاتی همدلانه استفاده شود مانند : می دانم که روز های پراسترسی را گذرانده ای ، بهتر شدن تو نشانه تلاش زیاد تو بوده است.

*انتظارات خود را کاهش دهید و اهداف بزرگ را در چند مرحله به دست بیاورید. اهداف واقع گرایانه قابل دسترسی هستند. در هر مرحله بر روی یک هدف کار کنید. انتخاب اهداف دشوار باعث می شود که به ان نرسید.

*بی شک شخصیتهای مرزی نکات مثبت زیادی نیز در شخصیت خود دارد مانند: هوش، جاه طلبی، نگرش خوب، هوش هنری. این افراد توسط مشکلات و علایم شخصیتی خود تحت تاثیر قرار گرفته اند و نمی توانند این نقاط مثبت شخصیتی خود را از قوه به فعل دراورند.

*معمولا خانواده شخصیت مرزی بر اساس این نقاط قوت، توقعات ایده ال گرایانه ای از این فرد دارند. مساله مهم راجع به موفقیت در علم و کار برای افراد بوردرلاین، احساس استقلال است. اساسا این افراد با مستقل شدن مشکل دارند. فرد مرزی اغلب به حالت عود بازگشت می کند و ترجیح می دهد تحت مراقبت کسی قرار بگیرد.

*مهمترین وظیفه خانواده این است که سرعت رسیدن به اهداف را کندتر کنند. با کندتر کردن سرعت از نوسانات شدید جلوگیری می کنند و از تجربه ناکامی می کاهند. در این روش حتی با شکست نیز اعتماد به نفس فرد مرزی خیلی کم نمی شود. با کاهش انتظارات و تنظیم رسیدن به اهداف به صورت مرحله به مرحله فرد مرزی و خانواده اش شانس بیشتری برای موفقیت دارند بدون این که علایم شخصیت مرزی عود کند.

*بهتر است فرد مرزی همیشه با خانواده اش زندگی کند اگر احتمال آسیب زدن به خودش وجود دارد یا مثلا در نزدیکی خانواده اش زندگی کند . اگر وضعیت فرد ثابت شد و بهبود پیدا کرد باید در چند مرحله از خانواده جدا شود نه به یکباره.

ادامه مبحث در : زندگی با فرد مبتلا به اختلال شخصیت مرزی یا بوردرلاین قسمت دوم

نویسنده: نیلوفر رایگان (روانشناس بالینی)