آموزش خانواده در کارگاه عملی پیامبر (ص)
آموزش خانواده در کارگاه عملی پیامبر (ص)
وقتی که در زمینه خانواده و مسائلی که باعث دوام و قوام بنیان خانواده و روابط عاطفی همسران کتاب ها و نظرات دانشمندان مطرح دنیای غرب و شرق را مطالعه می کنی خیلی از مواقع اگر بی غرض تفکر کنی می بینی که بسیاری از این نکاتی که در کارگاه ها و کتاب های آموزش خانواده پیرامون همسرداری مطرح می شود مطالبی آشنا با نوع بیان متفاوت می باشد ! که قبلا با آن آشنایی هرچند مختصر داشته ایم . بله در سنت و زندگی پیامبر (ص) و ائمه اطهار (س) بسیاری از نکات تربیتی نهفته است که گاها ما بی توجه از آنها رد می شویم .
آموزش خانواده بهتر از این !
چند نکته از زندگی پیامبر و آئین همسرداری و رفتار در خانواده
در آن دنیایی که پست ترین مرد اگر زورش به هیچ کس نمی رسید لااقل برای همسرش پادشاهی می کرد و او را بی هیچ تردیدی خدمتکار خود می دانست، پیامبر خدا همه ی کارهای شخصیش را حتی درون منزل، خود انجام می داد و آن را جزء وظایف زنان نمی دانست .
علاوه بر این در انجام کارهای منزل نیز مادامی که حضور داشت کمک می نمود. تا جاییکه روایت کرده اند که پیامبر خدمتکار اهل خانه اش بود. این روایت با توجه به روایتی از خود رسول خدا بیشتر قابل درک و باور می شود که فرمود “سید القوم خادمهم”: بزرگ هر قومی خدمتکار آن قوم است.(بحار ،ج 76، ص273)
عشق و علاقه به همسر
گاه اتفاق می افتاد كه حضرت خانه خویش را نظافت می كرد و جارو می كشید و خود مكرر می فرمود: “كمك به همسر و كارهای منزل، صدقه و احسان در راه خدا محسوب می شود.”( خدمتك زوجك صدقه. ر.ك: العبقریات الاسلامیه، ص 192 )
در روایت است که به حضرت علی علیه السلام سفارش فرمود که ای علی! از من بشنو و من جز آنچه خدایم فرمان داده است، نمیگویم. هر مردی که همسرش را در خانه کمک کند، به تعداد موهای اندامش، یک سال عبادت برایش به شمار میآورند؛
سالی که روزهایش روزه بوده و شبهایش را به پاخاسته باشد. ای علی! کسی که در خدمت خانوادهاش در خانه باشد و خودخواهی نورزد، آفریدگار، نامش را در دیوان شهیدان مینگارد و برای هر قدمش، یک حج و یک عمره پاداش میدهد. ای علی! خدمت به همسر، کفاره گناهان بزرگ است و خشم پروردگار را فرو مینشاند (بحارالانوار، ج 101، ص 132)
ابن شهر آشوب در كتاب مناقب، روایت كرده كه: “رسول خدا صلی الله علیه و آله كفش خود را وصله می زد، پوشاك خویش را می دوخت، در منزل را شخصا باز می كرد، گوسفندان و شترها را می دوشید و به هنگام خسته شدن خادمش در دستاس كردن به كمك او می شتافت و آب وضویش را خود تهیه می كرد. و در همه كارها به اهل خانه كمك می كرد. و لوازم خانه و زندگانی را به پشت خود از بازار به خانه حمل می کرد”
عایشه نقل کرده است : وقتی خلوت می شد، پیامبر لباس خود را می دوخت و کفش خویش را وصله می کرد . (14 بحار ج 16،ص 227).
همین اصرار پیامبر بر انجام کارهای خود باعث می شد که گاهی اطرافیان فکر کنند پیامبر خدا به انجام آن کارها علاقه ی خاصی دارد. مثلا عایشه می گوید: محبوبترین كارها نزد رسول خدا صلی الله علیه و آله خیاطی بود(مکارم الاخلاق،ص 10)
جز اینها پیامبر، مهربانی خاصی نسبت به زنان داشت و پیوسته سفارش زنان را به امت می نمود و می فرمود بهترین شما کسی است که برای زنان بهتر باشد و خودم از همه ی شما نسبت به زنان مهربانترم.
اگر چه طبق دستور الهی فرموده بود که خروج زن از خانه باید به اجازه ی همسر باشد اما در سیره ی آن حضرت سراغ نداریم که همسرانش را از خروج خانه نهی کرده باشد بلکه در روایت است که وقتی سختگیری عمر را نسبت به زنان دید به او فرمود زنان را راحت بگذار که آنها هم حوائجی دارند.
همچنین نقل شده است که عمر بارها به پیامبر به خاطر آزاد گذاشتن همسرانش اعتراض می کرد ! ( بخاری ،ج7،ص 129؛طبری ،جامع البیان ،ج22،ص 49).
به ابراز محبت نسبت به همسر بسیار اهمیت می داد و به این کار سفارش می کرد و می فرمود: هر چه ایمان انسان کاملتر باشد، به همسرش بیشتر اظهار محبت میکند (بحارالانوار، ج 103، ص 235.)
در برخورد با اشتباهات اهل منزل خشمگین نمی شد و بسیار منطقی و آرام مخالفت می کرد و آنها را مجبور به کاری نمی کرد.
انس ابن مالک مىگفت: كسى با زن و فرزندش مهربانتر از رسول گرامى نبود. او نسبت به همسران خود، هیچگونه خشونتى نمىكرد و این، بر خلاف خلق و خوى مردم مکه بود. بدزبانى برخى از همسران را تحمل مى كرد ؛ تا آن جا كه دیگران از این همه تحمل پیامبر، رنج مى بردند. (صحیح مسلم، ج 5، ص 114 ؛ مرتضى مطهرى، مجموعه آثار، ج 2، ص 254)
عایشه تا جایی از پیامبر محبت دید که درباره ی اخلاق ایشان در خانه گفت :
احدى از پیامبر صلی الله علیه و آله خوش خلق تر نبود، هیچ كس از اصحاب و اهل بیت او را صدا نمى زد مگر این كه در جواب مى فرمود: لبیك.(كحل البصر، ص 94.)
نویسنده : انسیه نوش آبادی
مهکام مجله اینترنتی آموزش خانواده برتر – آموزش خانواده در کارگاه عملی پیامبر (ص)
کلمات کلیدی : آموزش خانواده , خانواده , آئین همسرداری , همسرداری , خانواده برتر , آموزش خانواده در کارگاه عملی پیامبر
منبع : تبیان