لکنت کودکان
لکنت کودکان: لکنت زبان کودکان میتواند با کلاس های گفتار درمانی بر
طرف شود .
علائم لکنت
واضحترین علامت لکنت همان وقفههایی است که در روند گفتار بهوجود میآید.
مکثهای ناخواسته، گیر و بروز اسپاسم در عضلات لبها، زبان یا تارهای صوتی
حنجره، تکرار غیرعادی هجایی از یک کلمه و کشیدن یک صامت یا مصوت از
شایعترین این علامتها هستند. ولی علائم لکنت به این موارد ختم نمیشود. ترس از
بیان برخی کلمات و جایگزینکردن کلمههای دیگر، اجتناب از صحبتکردن در برخی
موقعیتها و توسل به حرکات جبرانی مانند فشارآوردن به لبها، بستن چشمها،
مشتکردن دستها و انقباض عضلات بدن از دیگر نشانههای لکنت بهشمار میآید. فرد
تصور میکند میتواند به کمک این حرکات از وقفهای که در فرآیند گفتار پیش آمده است
خلاص شود، حال آنکه این رفتارها خود باعث تشدید لکنت و پیچیدهترشدن درمان آن
میشود.
علت لکنت کودکان
هیچ کودکی با لکنت به دنیا نمیآید و اولین کلمهها را با لکنت بیان نمیکند. لکنت، بهطور
معمول، بین دو تا پنج سالگی و پس از سپریشدن دورهای از رشد طبیعی گفتار کودک
بروز میکند. اگرچه بیشتر خانوادهها ترس یا ترومای عاطفی را عامل اصلی لکنت
میدانند، اما در نبود زمینههای ژنتیکی، ترس بهتنهایی نمیتواند موجب ایجاد لکنت شود.
بهطور تقریبی ۶۰% از مبتلایان به لکنت، در خانواده یا اقوام نزدیک خود، فرد دیگری
را که لکنت دارد میشناسند.
اولین ناروانیهای گفتاری کودک نتیجۀ ناهماهنگی تواناییهای ذهنی و حرکتی اوست.
کودک سعی دارد ایدههایش را، همانند بزرگسالان، در قالب جملههای طولانی و پیچیده
بریزد و آنها را بهسرعت بیان کند. این در حالی است که او مهارت لازم را ندارد و
هنوز مناطق حرکتی مغزش به کارایی کافی نرسیدهاند. قرارگرفتن کودک در چنین
شرایطی به بروز ناروانیهای طبیعی میانجامد. اگر میزان این ناروانیها زیاد باشد یا
خانواده و اطرافیان کودک با نگرانی و حساسیت نسبت به آن موضع بگیرند و یا کودک
در محیطی پرتنش رشد کند، احتمال تشدید ناروانیها و تبدیل آن به لکنت افزایش
مییابد.
درواقع، لکنت محصول مجموعهای از علل فیزیولوژیکی (اختلال در غلبۀ نیمکرهای
مغز)، ژنتیکی (وجود زمینۀ ژنتیکی)، عاطفی (هیجان شدید)، خانوادگی (انتظارات
نامعقول، حساسیتهای مفرط و سختگیریهای تربیتی) و اضطرابهای محیطی است
و نمیتوان تنها یکی از این عوامل را علت وقوع آن دانست.
پیشگیری از لکنت
گمان نکنید اگر کودکتان زود زبان باز کرده و در حال حاضر خوب و روان صحبت
میکند، دیگر از هرگونه مشکل گفتاری مصون خواهد بود. بیشتر کودکانی که در سنین
۲ تا ۴ سالگی علائم ناروانی و حتی لکنت را نشان میدهند، قبل از بروز این علائم،
راحت و روان صحبت میکردهاند. به یاد داشته باشید، فراهمآوردن محیطی آرام و دور
از هرگونه ترس، هیجان شدید و فشارهای تربیتی، برای پیشگیری از ابتلای کودکتان
به ناروانی گفتار، بسیار اهمیت دارد.
برخی از رویدادهایی که ممکن است باعث بروز ناگهانی علائم لکنت در کودک شود
عبارتاند از:
جداکردن ناگهانی جای خواب کودک
فرستادن ناگهانی کودک به مهدکودک
تولد نوزاد بعدی
بستریشدن در بیمارستان یا مراجعه به دندانپزشک
آموزش آداب توالترفتن
مواجهۀ کودک با حیوانات و ترس از آنها
هیجان بسیار شدید
مسافرت طولانی یکی از والدین
مشاجرۀ شدید والدین در حضور کودک
جدایی والدین(طلاق)
تصادف رانندگی
مرگ یکی از بستگان نزدیک
بسیاری از این رویدادها اجتنابناپذیرند و برخی دیگر مانند آموزش آداب توالترفتن یا
از شیر گرفتن کودک بهواقع برای رشد و تربیت کودک ضروری هستند. لذا باید تلاش
کرد این رویدادها بهتدریج و در زمان مناسب رخ دهند تا میزان اضطرابی که به کودک
وارد میشود به حداقل برسد.
درمان لکنت
طبق آمار ۱% از جمعیت بزرگسالان جامعه لکنتزبان دارند و تعداد مردان دچار
لکنتزبان چهار برابر زنان است. در کودکان میزان شیوع حدود ۵% است؛
یعنی،٨۰% کودکان مبتلا به لکنت بهبود مییابند و تنها ٢۰% آنها تا بزرگسالی با این
مشکل دست و پنجه نرم میکنند. نقش خانواده در پیشگیری از انتقال لکنت به دورۀ
بزرگسالی بسیار پراهمیت است. پیشگیری و مداخلۀ زودهنگام در درمان لکنت یک اصل
است. خانوادههایی که کودک را بهدلیل لکنتزبان سرزنش نمیکنند، نگرانی خود را به
کودک انتقال نمیدهند، باحوصله به گفتههای کودک گوش میکنند، سرعت گفتاری خود
را کاهش میدهند، محیطی آرام و دور از تنش برای او فراهم میکنند و با مشاهدۀ اولین
علائم لکنت به متخصصان گفتار درمانی مراجعه میکنند احتمال تداوم لکنت را در
کودکشان بسیار کاهش میدهند.
منبع: کودکت
مطالب مفید :
علائم اختلالات روانی در کودکان