"> اصول راهنمایی از دیدگاه اسلام (قرآن و حدیث) - مهکام
مشاوره آنلاین مهکام

اصول راهنمایی از دیدگاه اسلام (قرآن و حدیث)

اصول راهنمایی از دیدگاه اسلام (قرآن و حدیث)

اصول راهنمایی از دیدگاه اسلام (قرآن و حدیث)

اصول راهنمایی از دیدگاه اسلام

 راهنمایی در اسلام  مبتنی بر اصولی است که اهم آنها به شرح زیر است:

1-احترام به شخصیت فرد 

احترام به شخصیت فرد آدمی از اصولی است که در راهنمایی باید رعایت شود. تکریم مقام انسانی از مواردی است که خداوند تبارک و تعالی آن را به بنی آدم ارزانی داشته است. آیه ی 70 سوره بنی اسرائیل مؤید مطلب است:

ولقدکرمنا بنی آدم و حملناهم فی البر والبحر و رزقناهم من الطیبات و فضلناهم علی کثیر ممن خلقنا تفصیلا.

و همانا فرزندان آدم را گواهی داشتیم و آنان را به مرکب بر و بحر سوار کردیم و از غذاهای پاکیزه روزیشان دادیم و آنها را به نوعی بر بسیاری از مخلوقات برتری بخشیدیم.

2-افراد شخصا می توانند بر مشکلاتشان غلبه کنند

باتوجه به اینکه افراد، صلاحیت اداره ی اجتماعی و حل مشکلات شخصی خود را دارند، بنابراین در راهنمایی به فرد کمک می شود تا خودش شخصاًمشکلاتش را حل کند و به اداره ی اجتماع و رفع مشکلات آن اقدام کند. درمورد مسئولیت فردی، در سطرهای گذشته احادیثی بیان شد. در مورد مسئولیت اجتماعی، به حدیث زیر به نقل از پیامبر اکرم (ص) مبادرت می‌شود.

«لکم راع و کلکم مسئول عن رعیته.»

همه شما رعایت گرید و همه تان درباره رعیت خویش مسئولید.       (نهج الفصاحه، 2163)

در مورد اینکه شخص با تفکر عاقلانه، خود به راه صواب راهنمایی می شود، حضرت علی (ع) می فرماید:

«فکرک یهدیک الی الرشاد.»

افکار عاقلانه ات تو را به راه صواب و هدایت واقعی راهنمایی می کند. (غررالحکم، صفحه516)

پیشنهاد مطالعه:  اصول و فنون راهنمایی و مشاوره برای معلمان و والدین

3- حقوق انسانی مراجع

اصل دیگری که در راهنمایی باید رعایت شود، آن است که حقوق انسانی مراجع باید رعایت شود و مسئولیت رفع مشکل به خودش واگذار شود. در مورد بشر دوستی و انسانیت، حضرت موسی بن جعفر (ع) می فرماید:

«ان اهل الارض لمرحومون ما تحابوا و ادوالامانه و عملو اللحق.»

تمام ملل و اقوام روی کره زمین می توانند پیوسته در رحمت و آسایش به سر برند، مادامی که همه مردم بشر دوست باشند و به نام انسانیت به یکدیگر ابراز محبت کنند.

(مجموعه ورام، جلد1، صفحه12)

«قال علی (ع): ابلغ ماتستدر به الرحمه ان تضمر لجمیع الناس الرحمه.»

علی (ع) فرموده است: رساترین چیزی که به وسیله آن می توانی رحمت الهی را به خود جلب کنی، این است که در باطن با همه ی مردم مهربان باشی. (غررالحکم، صفحه 212)

«وعنه (ع):ان الله سبحانه یحب ان یکون نیه الانسان للناس جمیله»

حضرت علی (ع ) فرموده است : خداوند دوست دارد که مردم درباره ی هم خوب فکر کنند وخیرخواه یکدیگر باشند.(غررالحکم، صفحه 271)

4- راهنمایی و مشاوره  برای همه و در همه زمانها

راهنمایی برای همه ی افراد در تمام سنین، صورت می گیرد به عبارت دیگر همان طور که امر تعلیم و ترتیب و تحصیل علم که بر حسب عقاید عده ای از متخصصان مترادف با راهنمایی است. باید از گهواره تا گور انجام گیرد. راهنمایی نیز باید در مورد همه ی افراد در تمام طول عمر انجام شود.

5- راهنمایی و مشاوره با اختیار

چون راهنمایی به منظور رشد شخصی فرد صورت می گیرد، بنابراین نباید تحمییلی باشد و به اجبارانجام شود. اجبار و اکراه با راهنمایی منافات دارد. آیات زیر موید اصل فوق هستند :

پیشنهاد مطالعه:  مشاور یاد نمی دهد‌ ؛ مراجع یاد می گیرد

لا اکراه فی الدین قد تبین الرشد من الغی.

پذیرش دین به اجبار نیست، راه رشد و طریق گمراهی روشن شده است. (سوره بقره، آیه 256)

و لاتقف ما لیس لک به علم ان السمع و البصر و الفواد کل اولئک کان عنه مسئولا.

از آنچه به آن گاهی نداری پیروی مکن، زیرا گوش و چشم و دل، همه مورد سوال قرار خواهد گرفت. (سوره اسراء (بنی اسرائیل) آیه36)

انا هدینا السبیل اما شاکرا و اما کفورا.

ما راه را به او نشان دادیم خواه سپاس گزارد و خواه کفران نعمت کند.(سوره دهر، آیه 3)

6- وحدت و یکپارچگی در راهنمایی و مشاوره

در موفقیت برنامه راهنمایی و کمک به دانش آموز، همکاری معلم و مشاور و تمام دست اندرکاران تعلیم و تربیت ضروری است، بنابراین در اجرای برنامه راهنمایی باید ازهر گونه عدم هماهنگی و تضاد عمل خودداری شود. در اسلام، وحدت و یکپارچگی در همه ی امور مسلمین، مورد تأکید است وآیات زیرنشانگر این موضوع است:

واعتصموا بحبل الله جمیعا و لا تفرقوار.

همه به ریسمان الهی چنگ بزنید و از یکدیگر جدا نشوید. (سوره آل عمران، آیه 103 )

-انما المومنون اخوه.

مؤمنان برادران یکدیگر هستند. (سوره حجرات، آیه 10)

-والمومنون والمومنات بعضهم اولیاء بعض.

مردان و زنان با ایمان ولی (یار ویاور) یکدیگر هستند. (سوره توبه، آیه 71)

-یاایها الناس خلقناکم من ذکر وانتی و جعلناکم شعوبا و قبائل لتعارفوا.

ای مردم ما شما را از یک مرد و زن آفریدیم و شما را به صورت ملت ها و قبیله ها در آوردیم تا نسبت به یکدیگر تفاهم و دوستی داشته باشید.  (سوره ی حجرات، آیه 13)

پیشنهاد مطالعه:  وظایف راهنمایی و مشاوره در دبستان برای دانش آموزان

-تعاونوا علی البر و التقوی.

در امور نیک و تقوی همکاری کنید.                 (سوره ی مائده، آیه2)

بنابراین والدین ، معلمان و مشاوران و سایر کارکنان مدارس باید در امر تعلیم و تربیت راهنمایی دانش آموزان، با اخوت اسلام رفتار کنند و بدون هیچ تفرقه و کارشکنی، به همکاری با یکدیگر بپردازند و به صورتی هماهنگ در پرورش رشد دانش آموزان فعالیت کنند.

 بازگشت به فهرست اولیه اصول و فنون راهنمایی و مشاوره

مهکام مجله اینترنتی آموزش خانواده سبز ایرانی

about

مطالب مفید

مدیریت وب سایت مهکام ، مجله اینترنتی آموزش خانواده را آقای حسن رامشینی به عهده دارند . ایشان در کنار مشاوره روانشناسی با جمعی دیگر از بهترین روانشناسان و مشاوران کشور به طور ضمنی به غنای این وب سایت کمک می کنند تا بتوانند مهکام را تبدیل به مرجعی برای رفع مشکلات و مسائل مربوط به روان انسانها نمایند.

×