ارتباط پرخاشگری با ورزش و فعالیت بدنی

ارتباط پرخاشگری با ورزش

کاهش خشم و پرخاشگری موضوعی است که بسیاری از والدین کودکان و نوجوانان را درگیر خود کرده است در زمینه علت و علل پرخاشگری و راههای درمان آن قبلا مطالبی را نوشته ایم حال می خواهیم به ارتباط پرخاشگری با ورزش بپردازیم و به والدین نیز نشان دهیم که یکی از راههای کاهش پرخاشگری در کودکان و مخصوصا نوجوانان انجام ورزش و فعالیت بدنی می باشد.

تحقیقی در زمینه ورزش و کنترل خشم

محققان با بررسی تاثیرات ورزش بر تعدادی مرد جوان دریافتند که انجام فعالیت فیزیکی باعث کاهش عصبانیت و خشم در این افراد می‌شود.

مطالعات متعدد نشان داده‌اند که ورزش تاثیرات مثبتی بر روحیه می‌گذارد. تحقیقاتی که در جلسه سالانه پزشکی ورزشی مطرح شده است، نشان داده که ورزش می‌تواند عصبانیت را در مردها کاهش دهد.

تیم تحقیقاتی در این مطالعات احساسات و عصبانیات را در 16 مرد بررسی کردند. میزان عصبانیت و خشم این افراد 30دقیقه است. قبل و بعد از تمرین بر روی دوچرخه اندازه گیری شد . محققان فعالیت مغز و شدت عصبانیت را اندازه گیری کردند.

مدیر این تحقیقات ناتالی تام می‌گوید: مهم‌ترین یافته‌های این مطالعات این است که ورزش می‌تواند عصبانیت را کاهش دهد و مانند آسپرین از حمله قلبی جلوگیری کند. به بیان دیگر، ورزش مانند دارو عمل می‌کند.

محققان معتقدند که تحقیقات دیگری برای بررسی تاثیر ورزش بر عصبانیت در روحیه لازم است. آنها هم چنان توصیه می‌کنند که تاثیر ورزش با شدت‌های مختلف بر عصبانیت ارزیابی شود.

منبع- طب بوک

گزارشی دیگر در زمینه ارتباط پرخاشگری و ورزش

ایسنا گزارشی در زمینه ارتباط پرخاشگری و ورزش ارائه کرده است که می تواند تا حد زیادی تاثیر ورزش و فعالیت بدنی بر خلقیات انسان را مشخص نماید :

دکتر فتح‌الله مصیبی درباره‌ی تاثیر فعالیت‌های ورزشی بر مشکلات روانی خاطر نشان کرد: ورزش می‌تواند بسیاری از بیماری‌های روانی را مخصوصا اگر در آغاز راه باشد و به مراحل حاد خود نرسیده باشد را کاهش دهد و در درمان آنها موثر باشد.

این روانشناس ورزشی ادامه داد: به واسطه‌ی اهمیت ورزش در شور و نشاط افراد چند سالی است که روانشناسان و روانپزشکان جلسات خود با بیمارانشان را که مخصوصا دچار افسردگی و استرس‌ هستند را در فضاهای ورزشی برگزار می‌کنند، زیرا ورزش می‌تواند در تعدیل ناخوشی‌های روانی مانند افسردگی و اضطراب تا هنگامی‌که بیماری تشدید نشده باشد، موثر واقع شود.

وی یادآور شد: به‌طور مثال انسان‌های قدیمی‌تر بدون این‌که از نتایج پژوهش‌های امروزی مطلع باشند هنگام عصبانیت اقدام به قدم زدن یا نفس کشیدن‌هایع میق می‌کردند که امروزه نیز ثابت شده است انجام این موارد تاثیر زیادی در کاهش عصبانیت ایفا می‌کند.

مصیبی با بیان این‌که ورزش دارای اثرات روانی کوتاه‌مدت و دراز‌مدت است، تصریح کرد: در هنگام عصبانیت و اضطراب فعالیت بدنی سبب می‌شود هورمون‌های آدرنالین و کورتیزول که در هنگام عصبانیت در بدن انسان ترشح می‌شوند و موجب خشم بیشتر می‌شوند، به مقدار بسیار زیادی دفع شوند و از این طریق فرد احساس آرامش بیشتر می‌کند.

این متخصص روانشناسی درباره‌ی اثرات دراز‌مدت ورزش بر مشکلات روانی نیز گفت:

هنگامی‌که افراد مدتی را به ورزش کردن سپری می‌کنند، دارای تناسب اندام بهتری شده و به موازات آن نظر فرد نسبت به خودش تغییر کرده و موجب افزایش اعتماد به نفس و خودباوری وی می‌شود. هم‌چنین ورزش کردن به طور منظم افزایش نظم در امور زندگی خواهد شد.

وی ورزش کردن را موجب تخلیه روانی افراد دانست و ادامه داد:

انجام ورزش‌های ملائم و با شدت کم مانند شنا، دوچرخه‌سواری، دویدن آرام و … که طولانی و با شدت زیاد نباشد، مناسب همه گروه‌های سنتی است و باعث افزایش آرامش و کاهش استرس و اضطراب در افراد می‌شود. هم‌چنین انجام ورزش‌های هوازی به مدت نیم ساعت و با شدت متوسط باعث شادابی انسان می‌شود.

مصیبی افزود: برخی ورزش‌ها مانند یوگا و ایروبیک نیز ماهیت آرام سازی دارند و انجام آنها به افرادی که دچار تنش‌های روانی هستند توصیه می‌شود. از آنجا که در هنگام استرس و عصبانیت انسان دچار اسپاسم و انقباض عضلانی می‌شود انجام ورزش‌هایی مانند شنا باعث آرام‌شدن عضلات می‌شود و به موازات آرامش بدن، ذهن نیز به آرامش می‌رسد.

ورزش کردن بر کاهش میزان پرخاشگری موثر است

آقای غلامرضا ازهر از آموزش و پرورش منطقه ۱۷ تهران کار پژوهشی در زمینه ارتباط ورزش کردن نوجوانان با کاهش میزان پرخاشگری انجام داده است .

در این تحقیق كه بین ۱۰۰ دانش آموز پایه سوم پنج مدرسه راهنمایی تهران با استفاده از پرسشنامه شخصیتی آیزنگ به اجرا درآمد، نتایج حاصله نشان داد كه بین ورزش كردن نوجوانان با كاهش میزان پرخاشگری رابطه مستقیم وجود دارد. این تحقیق ثابت كرده است كه انجام فعالیت های بدنی و ورزش به میزان قابل توجهی به ویژه در درازمدت می تواند از پرخاشگری دانش آموزان بكاهد.

خلاصه تحقیق :

در تعریفی از ورزش چنین می گویند:

ورزش و ورزش كردن پدیده ای است كه در شرایط كنونی زندگی بشر برای پر كردن خلا ناشی از زندگی ثابت و تحرك اساسی بدن صورت می گیرد و دربرگیرنده یك سری حركات سیستماتیك و حساب شده برای حصول به هدف بالا بردن درجه سلامتی تن و روان و سلامت عقل و هوش و بعد ارضای غرایز طبیعی ،نباید چنین تصور كرد كه تربیت بدنی امری بی ارزش و صرفاً تفننی است و فقط وسیله ای است كه موجبات سرگرمی را فراهم می سازد، بلكه برعكس باید آنرا جزو مهمی از فعالیت های زندگی روزمره خود به شمار آورد.

ورزش و تربیت بدنی كه خواص و ویژگی های علمی آن در ابعاد فرهنگی و اجتماعی بارز و روشن است و در بهداشت و سلامت جسم و روان، در نشاط و تفریح خاطر و در افزایش قابلیت های كاربردی عضلات و كاهش تحریك پذیری، هنگام انجام امور مختلف و بالاخره در آموزش های اخلاقی و اجتماعی نقش موثر و كارساز دارد.

به همین لحاظ كشورهای مختلف جهان در قوانین خود، جایگاه ویژه ای را برای تربیت بدنی و ورزش پیش بینی كرده اند و سازمان ها و نهادهای مختلفی را برای توسعه و گسترش آن به وجود آورند و جایگاه آن را حتی تا حوزه وزارت ارتقاء داده اند.

در جامعه اسلامی ما نیز همه امور فرهنگی، اجتماعی و همه مسائل ارزشی آن مبتنی بر فرهنگ اسلامی است، به این مهم توجه خاص شده است و در قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران بر تعمیم و گسترش ورزش و تربیت بدنی تصریح شده و تاكید فراوان شده است و دولت در كنار تلاش های گسترده ای كه برای حل مشكلات اقتصادی، اجتماعی، سیاسی خود داشته در این زمینه نیز كوشش همه گیر و توجهی همه جانبه داشته است.

مفهوم پرخاشگری :
در معنا و مفهوم پرخاشگری از نظر لغوی در لغت نامه دهخدا غضب، غصه، انفعال ذكر شده است و پرخاشگری به معنی جنگجویی، فتنه طلبی، ستیزه جویی، هنگامه طلبی نیز عنوان شده است.در فرهنگ نفیس هم از واژه پرخاشگری به معنای خشم یعنی قهر، غضب، انفعال، غصه، خشم گرفتن، غضبناك شدن و قهر درآمدن، برآشفته شدن و پرخاش یعنی: خصومت و جنگ و جدال نیز آورده شده است.در فرهنگ معین نیز آن را به مفهوم هایی چون پرخاش به معنی نبرد، كارزار، جنگ، پیكار، ستیز، محاربه، حرب، مجادله كردن، تشر و عقاب عنوان می كند.

بر این اساس، پرخاشگری معمولاً به رفتاری اطلاق می شود كه قصد آن صدمه رساندن (جسمانی یا زبانی) به فرد دیگر یا نابود كردن دارایی افراد است.

پرخاشگری از دیدگاه روانشناسی
در فرهنگ روانشناسی این معانی در تعریف پرخاشگری آمده است:
۱- حمله، عمل خصومت آمیز مستقیم در مقابل شخص یا شیء، ۲- بروز انگیزه، قدرت طلبی بر دیگران و ۳- پاسخی كه در مقابل ناكامی از انسان سرمی زند.

علل پرخاشگری
عوامل موثر بر پرخاشگری به دو دسته فیزیولوژیكی و روانی- اجتماعی تقسیم بندی می شود.
علل فیزیولوژیك شامل این مباحث ساختاری است: صدمات و آسیب های مغزی، اختلال غدد درون ریز و عوامل ژنتیكی.
علل روانی- اجتماعی پرخاشگری نیز به این مباحث قابل دسته بندی است:
ناكامی، یادگیری رفتارهای پرخاشگرانه از الگو، كمبود توجه و عاطفه، تربیت متناقض همراه با نظم شدید و تغییرات مكرری كه در نقش های والدین حاصل می شود و پرخاشگری به عنوان وسیله ای جهت تخلیه فشارهای روانی و… كه این عوامل نقش بسیار مهمی در ایجاد رفتار پرخاشگرانه نوجوانان ایفا می كند.

اثرات فعالیت های بدنی (ورزش) بر كاهش پرخاشگری كودكان و نوجوانان
كودكان و نوجوانان از طریق بازی و فعالیت های بدنی، اطلاعات لازم را برای زندگی اجتماعی به دست می آورند و برای پذیرفتن مسئولیت در جامعه آماده می شوند. بازی و ورزش، میدان تمرین مناسبی برای ارزش گذاری و جهت گیری رغبت ها، هیجان ها و عواطف و گرایش های فطری نوجوانان ایجاد می كند و مفاهیمی چون نوع دوستی و تعاون، ایثار، فداكاری و گذشت را به او می آموزد.

روانشناسان معتقدند افرادی كه ورزش می كنند و اوقات فراغت خود را بیشتر با انجام فعالیت های بدنی می گذرانند از رشد عاطفی خوبی برخوردارند، فعالیت های ورزشی فرصت مناسبی را برای ابراز شادی، علاقه، عدم پرخاشگری و ایجاد حس خودباوری، اعتماد به نفس و كسب شایستگی های فردی موثر است.

بروز این حس ها از طریق تربیت بدنی و ورزش ممكن است. معمولاً نوجوانان ورزشكار بین هم سن و سالان خود محبوب تر هستند. شركت در فعالیت های ورزشی و تفریحی نوجوانان را از حالت خمودگی و افسردگی خارج ساخته و نشاط و سرزندگی و امید و انگیزه شركت در فعالیت های اجتماعی را در آنان فراهم می سازد و نیز در از بین بردن خلق و خوی پرخاشگری كه در نوجوانان بسیار شایع است و حداقل از تقلیل چشمگیر آن بسیار موثر و نقش بسزایی را ایفا می نماید.

فعالیت های بدنی و ورزش سبب فرو نشاندن پرخاشگری نهفته می شود كه در آن اشخاص پرخاشگر خود را به صورت رفتار منفی نشان می دهند.

ورزش یكی از عوامل بسیار مهم و موثر در اخلاق و رفتار نوجوانان محسوب می شود، به طوری كه برخی از گزارش های والدین نوجوانان ورزشكار نشان می دهد كه حضور فرزندانشان در ورزش، در آرامش و مهار پرخاشگری موثر بوده است و برخی از تحقیقات انجام شده خاطر نشان می سازد كه تمرینات ورزشی در دراز مدت به طور قطع موجب كاهش پرخاشگری در نوجوانان می شود.

افلاطون در این خصوص می گوید:

نیروی آدمی در روح او نهفته است و تا زمانی كه به وسیله حركات بدنی تحریك و بیدار نشود شكل نمی گیرد و تكامل نمی یابد.

یكی از روانشناسان معروف كشورمان در زمینه اثرات ورزش روی قوای روانی و دماغی فرد می گوید: همیشه در جلسات مشاوره و روان درمانی كوشیده ام تا مراجعان خود را نسبت به نقش ورزش در سلامت فكری و جسمی و روحی و رابطه این دو آگاه سازم. مراجعان هم بارها یادآور شده اند كه انجام فعالیت های بدنی و ورزش های مناسب احساس سالم بودن را در آنها ایجاد كرده است

منبع : روزنامه همشهری

در پایان درباره تأثیرات مثبت و منفی ورزش بر پرخاشگری باید ذکر کرد که برخی از محققان نیز برخلاف دیگران معتقد هستند که ورزش باعث خشونت و پرخاشگری می‌شود . این دسته از محققان به این نتیجه رسیده اند که ورزش های خیلی شدید باعث تولید نورآدرنالین می‌شود که انتقال دهنده‌ی عصبی پرخاشگری است ، اما ورزشهای آرام باعث خشونت نمی‌شود.

مهکام مجله اینترنتی آموزش خانواده – ارتباط پرخاشگری با ورزش