مفهوم خانواده در اسلام

خانواده در اسلام طبق برخی از روایات

دختران و پسران بسیاری هستند . که قبل از ازدواج به مطالعه پیرامون خانواده ،ازدواج،همسرداری،فرزندپروری و بسیاری از موضوعاتی که احتمال می دهند پیش از ازدواج و یا بعد از ازدواج و همچنین بعد از تشکیل خانواده نیاز پیدا می کنند. می پردازند و خیلی خوب است که حتما از منظر اسلام نیز به خانواده نگاهی بیاندازند. و به بررسی تمام جهات خانواده در اسلام بپردازند. پس به همین منظور در ذیل به این مقوله می پردازیم:

یکی از مسائلی که اسلام بسیار بر آن اهمیت قرار داده و در قرآن وروایات متعددی به آن پرداخته است مسئله خانواده می باشد.جایگاه خانواده در اسلام جایگاه متفاوت از نگاه عرفی بشریت ویا مذاهب دیگر است رسولخدا می فرماید : ما بنی فی الاسلام بناء احب الی الله واعز من التزویج (بحارالانوار103/220)در اسلام هیچ بنایی ساخته نشد که نزد خداوند محبوبتر و ارجمندتر از ازدواج باشد. در حدیث دیگر از همان حضرت است که ازدواج سنت من است وهر کس از سنت من روی گرداند از امت من نیست.(همان) در روایت دیگر حضرت می فرمایند: هرگاه کسی ازدواج کند نصف دینش را کامل کرده است وبرای حفظ نصف دیگر باید تقوای خدا پیشه کند.(کنزالعمال :44448)
یا در حدیث دیگر است که همسردار خفته نزد خدا فضیلت دارد بر بی همسر روزه گیر شب زنده دار. (بحار103/25) امام صادق فرمود :دو رکعت نمازی که همسردار می خواند برتر از هفتاد رکعتی است که فرد بی همسر بخواند (همان) از سوی دیگر کسی که اهمیت به تشکیل خانواده ندهد از نگاه اسلام بدترین افراد است (پیامبر فرمود: شرارکم عزابکم(کنزالعمال 44448). بنابراین از این روایات و صدها روایت دیگر برمی آید که جایگاه خانواده و تشکیل آن از نظر اسلام بسیار جایگاه پراهمیت و مهمی است .
در آیه ای ،قرآن همه مردم را مخاطب قرار داده ودستور داده که کمک کنید تا افرادی که ازدواج نکرده اند ازدواج کنند وحتی اگر از فقر هم می ترسند خداوند داناست واز فضل خود آنان را بی نیاز می کند «و أنكحوا الأيامى منكم و الصالحين من عبادكم و إمائكم إن يكونوا فقراء يغنهم اللّه من فضله و اللّه واسع عليم» 32، سوره نور.
این آیه نشان می دهد که حتی اگر مشکلی از جمله فقر و نداری سبب عدم تشکیل خانواده می شود باید همگی کمک کنند تا این مشکل رفع شود وحتی خداوند هم وعده می دهد که از فقر نترسید و بواسطه ازدواج رزق و روزی شما را زیاد می کنم چرا که در حدیثی پیامبر فرمود: ازدواج کنید زیرا که این کار روزی شما را بیشتر می کند.(بحار103/221)هم چنین:

ازدواج سبب حفظ تقوى و عفاف و همچنين سبب اجتناب از بسيارى از كبائر مثل زنا، لواط و استمنا مى شود.

یکی از مسائل مهم دیگری که اسلام روی آن به سبب تشکیل خانواده تأکید می کند کسب آرامش است .با ایجاد خانواده زن ومرد احساس آرامش وسکونت می کنند بد نیست بدانیم همه چیز در عالم طبق نقل قرآن کریم به صورت زوج خلق شده است (ذاریات/49 )انسان هم از این قاعده مستثنی نیست خداوند در سوره نبا آيه ۸ چنين مي فرمايد:« و خلقناكم ازواجا؛ ما شما را جفت جفت آفريديم. » تعبیر به جفت یعنی آنکه هر یک از جفتها به تنهایی ناقصند و هر وقت در کنار هم قرار گیرند وتشکیل خانواده دهند آنگاه مکمل هم خواهند بود. بنا بر اين زن و مرد كامل كننده يكديگرند و با وجود هر يك، ديگري به كمال رسيده وهمین که یکدیگر را از نظر روانی- جسمی وبقیه ابعاد کامل می کنند مایه آرامش هم خواهند بود لذاست که در آیه دیگر می فرماید: هو الّذي خلقكم من نفس واحدة و جعل منها زوجها ليسكن اليها».(2) یا در سوره روم آیه 21 می فرماید: و من آياته أن خلق لكم من أنفسكم أزواجاً لتسكنوا إليها وجعل بینکم موده ورحمه)
یکی از نشانه های خداوند این است که برای شما از جنس خودتان همسرانی آفرید تا درکنارشان آرامش یابید و در میانتان مودت و رحمت قرار داد .
از مجموع این آیات می توان فهمید که فلسفه وجودی تشکیل خانواده رسیدن به آرامش برای زوجین است پس از نگاه اسلام ازدواج برپایه آرامش وسکونت است .البته این آرامش در همه ابعاد روحی و جسمی و اجتماعی وسایر ابعاد است.زیرا که به طور مطلق فرمود تا در کنارهم به آرامش برسید. بنابراین از نظر اسلام اصل در زندگی خانوادگی وجود فضایی آرام ومحبت آمیز است که زن و شوهر یاید سعی کنند در محیط خانواده میان اعضا آرامش بوجود آید و روز به روز این آرامش و محبت بیشتر شود.
هرچند مشکلات و عواملی سبب می شود این آرامش به خطر بیافتد و اگر ادامه داشته باشد احتمال دارد پایه های مهر ومحبت همسران را ویران کند.  بنابراین لازم می باشد مشکلات و آسیب هایی که سبب اخلال در آرامش خانواده می شود را از نظر اسلام بشناسند و سپس راه حل هایی که اسلام برای بوجود آمدن دوباره آرامش و برگشت آن به خانواده و زندگی زناشویی  می گردد را دقیق بشناسیم .