"> چگونه یک جلسه مشاوره را شروع و اداره کنیم ؟ (قسمت سوم) - مهکام
مشاوره آنلاین مهکام

چگونه یک جلسه مشاوره را شروع و اداره کنیم ؟ (قسمت سوم)

www.mehcom.com-چگونه یک جلسه مشاوره را شروع و اداره کنیم ؟ (قسمت سوم)

www.mehcom.com-چگونه یک جلسه مشاوره را شروع و اداره کنیم ؟ (قسمت سوم)

مدت زمان یک جلسه مشاوره

 قبل از اینکه به مدت زمان یک جلسه مشاوره بپردازیم باید اضافه کنیم که مشاوره از نظرتعداد مشاور و مراجع چهار نوع است:

1-مشاوره ی فردبه فرد(مشاور و مراجع هر دو یک نفرند).

2-مشاوره ی فرد با گروه(مشاور، یک نفر و مراجعان چند نفرند).

3-مشاوره ی گروه با فرد(مشاوران چند نفر، و مراجع یک نفر است).

4-مشاوره ی گروه باگروه (مشاور چند نفر و مراجعان نیز چند نفر هستند).

در هر یک از انواع مشاوره ، فنون، مدت مشاوره متفاوت است.

در مورد مدت زمان یک جلسه مشاوره، نکات زیر نیز قابل ذکر است:

الف-به علت تفاوت های فردی، مدت لازم برای مشاوره با مراجعان مختلف، متفاوت است (معمولاً بین نیم تا یک ساعت)

ب-مدت لازم برای مشاوره، بر حسب نوع مشکل و میزان پیچیدگی و عمق آن، متفاوت است. چنانچه مراجع دارای مشکلات شخصیتی عمیق باشد برای رفع مشکل، زمان بیشتری نیاز خواهد بود تا یک مورد انتخاب که تنها با دادن برخی اطلاعات میسر می شود.

ج-مدت زمان یک جلسه مشاوره  بر حسب نوع مصاحبه متفاوت است.اگر مصاحبه استخدامی باشد، پیش بینی زمان لازم، ساده تر از مصاحبه ی مشاوره ای خواهد بود.

با اینکه نمی توان مدت مشاوره را به دقت تعیین کرد، ولی لازم است این اصل که از حداقل زمان حداکثر استفاده بشود، مدنظر قرار گیرد.

خلاصه کردن

خلاصه کردن عبارت است از بیان چکیده ی مطالبی که مراجع اظهار وابراز کرده، به عبارت دیگر خلاصه کردن عبارت است از: تشریح آنچه که مراجع به صورت مختصر و مفید به شیوه های کلامی و غیرکلامی مطرح کرده و نشان داده است. در خلاصه کردن، مشاورباید مطالب را اعم از گفتار و احساس جمع بندی کند به هم ارتباط دهد و از تحریف موضوعات، پرهیز کند. در طول مشاوره خلاصه کردن باید چندین نوبت انجام گیرد. مهم ترین مواردی که درخلاصه کردن انجام می شود، به شرح زیر است:

پیشنهاد مطالعه:  راهنمایی چیست ؟ و هدف های راهنمایی چیست ؟

خلاصه کردن مطالب جلسه ی قبل، در آغاز مشاوره.

-زمانی که مطالب مطرح شده به وسیله ی مراجع، مبهم یاطولانی باشد.

-زمانی که موضوع، به توافق مشاور و مراجع نیاز داشته باشد.

-وقتی که مراجع سکوت کرده و با استفاده از فنون دیگر، به صحبت خود ادامه نداده است. در این موارد، یکی از فنون مورد عمل، خلاصه کردن است.

-پایان جلسه: در پایان جلسه، خلاصه کردن که حاوی جمع بندی و ارائه چکیده ی مطالب مراجع است، باید به موقع انجام گیرد. بدیهی است که خلاصه ی گزارش مشاوره، باید پس از خارج شدن مراجع از جلسه ی مشاوره، در پرونده ی راهنمایی درج شود و برای مراجعات بعدی مورد استفاده قرار گیرد.

مهارت اطمینان دادن

یکی از مهارت هایی که در کاهش اضطراب مراجع مؤثر است، مهارت «اطمینان دادن» است. در این مهارت، مراجع از عواقب اعمال و احساسات خود مطمئن می شود و در نتیجه قوت قلب پیدا می کند و وضع روحی او بهبود می یابد. اطمینان دادن، معمولاً با تکیه بر نکات مثبت در مراجع انجام می شود که از آن جمله موارد زیر را می توان نام برد:

1-تأیید گفته های مراجع مانند؛ اینکه گفته شود: «مطلبی که گفتی، مطلب بسیار خوبی است».

2-تکیه بر توانایی های مراجع، ماننداظهار کردن مطالبی نظیر: «تو می توانی این کار را انجام دهی، »، «توقادری مشکلات خودت را حل کنی.»

3-اطمینان دادن به مراجع درباره ی پیامدها، نظیر اینکه گفته شود، «مرگ پدرسخت است»ولی تو می توانی آن را بپذیری و خود را با وضع موجود تطابق بدهی.»

4-مطمئن ساختن مراجع از واقعیت، مانند مطرح کردن موضوعاتی نظیر «دیگران هم مشکلاتی مشابه تو داشته اند»، «ناراحتی فعلی، در مدت زمانی فراموش می شود »و…

لازم به یادآوری است که چون استفاده از مهارت اطمینان دادن آسان است؛ در کاربرد آن باید اصل میانه روی را رعایت کرد. در غیراین صورت احتمالاً مواردی نظیر اتکاء مراجع به مشاوره یا احساس مراجع درباره ی غیرواقعی بودن همدردی مشاور، پیش خواهد آمد.

پیشنهاد مطالعه:  انواع شُهرت ها در مشاوره ! یک مشاور خوب !

مکث

مکث کردن مراجع، اگرطولانی نباشد، طبیعی است. ولی هرگاه مکث طولانی شد و مثلاً از یک دقیقه تجاوز کرد، باید برای شکستن آن، یکی از فنون زیررا به کاربرد:

-تکرار آخرین کلماتی که مراجع پس از آنها مکث کرده است.

-بیان مفهوم آخرین مطلبی که مراجع بیان کرده در قالب جمله های دیگر.

-سؤال کردن درباره ی مطالبی که مراجع مطرح کرده است.

سکوت

درجریان مشاوره ممکن است مراجع سکوت کند، علت سکوت متفاوت است. ممکن است سکوت به علت ترس، نوعی حالت دفاعی، یایک وضعیت زودگذر باشد. چنانچه سکوت طولانی شود، باید به فنون زیر توسل جست:

-تکرار وتأکید آخرین حرف یا کلمه ی مراجع.

-تکرار و تأکید آخرین جمله ی مراجع.

-عنوان کردن آخرین جمله ی مراجع به صورت سؤال

خلاصه کردن آخرین افکار و بیانات مراجع باعبارت هایی دیگر.

-اگر مراجع باز هم سکوت خود را نشکست، می توان مستقیماً با پرسش های مناسب، او را به صحبت کشاند.

قابل ذکراست که درمقابل سکوت مراجع؛ مشاوربه هیچ وجه نباید حالت خشم وعصبانیت نشان دهدیا به او بی احترامی کند. در صورت عدم کارآیی فنون فوق، حداکثر کاری که مشا.ر می تواند در مقابل سکوت ممتد مراجع بکند، سکوت متقابل است این سکوت ممکن است برای مراجع نگران کننده باشد و در نتیجه او را به ادامه ی صحبت بکشاند.

پایان دادن به جلسه مشاوره

 مشاوره باید حسن ختام داشته باشد. بنابراین جلسه ی مشاوره نباید بدون طرح ریزی و نتیجه گیری پایان یابد. برای پایان دادن به جلسه ی مشاوره، رعایت نکات زیر ضروری است:

-درابتدای جلسه باید مدت مشاوره به مراجع گوشزد شود و زمانی که پایان مشاروه نزدیک می شود، مدت باقی مانده به مراجع یادآوری شود تا اوصحبت های خود را کوتاه کند و به جمع بندی آنها بپردازد.

-درزمان نزدیک شدن به خاتمه ی جلسه ی مشاوره، نباید موضوع جدیدی مطرح شود که مستلزم ادامه ی مصاحبه باشد، و چنانچه از طرف مراجع، مطلب جدیدی عنوان شد، باید بررسی و بحث درباره ی آن به جلسه ی بعد موکول شود و به مراجع گفته شود که تا جلسه ی بعد، درباره ی آن موضوع بیندیشید.

پیشنهاد مطالعه:  ویژگی ها و خصوصیات مشاور از دیدگاه اسلام

-درپایان جلسه ی مشاوره، باید جریان مصاحبه به وسیله ی مراجع ومشاورخلاصه شود.

-چنانچه مشاوره مستلزم یک یا چند جلسه ی مصاحبه ی مجدد باشد، باید تا جلسه ی بعد، درباره ی مطالب مربوط، تکالیفی به مراجع داده شود تا دستیابی به هدف در جلسات بعد، تسهیل شود. بدیهی است درابتدای جلسه بعد، انجام تکلیف باید مورد بررسی قرار گیرد.

-گاه اتفاق می افتد که مراجع پس از گذشت زمان کوتاهی از آغاز جلسه مشاوره به علل مختلف می خواهد که مشاوره پایان یابد. چنین موردی ممکن است ناشی از علل زیر باشد:

مشاوره، رابطه ی حسنه برقرار نکرده است.

جلسه مشاوره، نامنظم و بی هدف اداره شده است.

-در راه ایجاد بینش، فشار زیادی به مراجع وارد شده است.

-مراجع مورد پذیرش و احترام واقع نشده است.

-در برخورد با مراجع، اصول مشاوره رعایت نشده است.

-و…

در چنین مواقعی مشاور باید علل این درخواست را همراه با مراجع بررسی کند و با توجه به وقت باقیمانده علت (های)این مشکل را مشخص سازد و نسبت به رفع آنها بکوشد و مراجع را برای ادامه ی مشاوره آماده سازد.

-پس از پایان دادن به جلسه ی مشاوره، در صورتی که لازم باشد، جلسات مشاوره ادامه یابد باید وقت جلسه ی بعد مشخص شود و مشاور ضمن خداحافظی، طبق فرهنگ رایج، مراجع را تا درگاه اتاق مشایعت کند.

به ادامه مبحث در قسمت های بعدی توجه کنید.

چگونه یک جلسه مشاوره را شروع و اداره کنیم ؟ (قسمت اول)

چگونه یک جلسه مشاوره را شروع و اداره کنیم ؟ (قسمت دوم)

 

بازگشت به فهرست اولیه اصول و فنون راهنمایی و مشاوره

مهکام مجله اینترنتی آموزش خانواده سبز ایرانی

about

مطالب مفید

مدیریت وب سایت مهکام ، مجله اینترنتی آموزش خانواده را آقای حسن رامشینی به عهده دارند . ایشان در کنار مشاوره روانشناسی با جمعی دیگر از بهترین روانشناسان و مشاوران کشور به طور ضمنی به غنای این وب سایت کمک می کنند تا بتوانند مهکام را تبدیل به مرجعی برای رفع مشکلات و مسائل مربوط به روان انسانها نمایند.

×