سبب شناسی اختلال های میل جنسی کم و بیزاری جنسی

اختلال های میل جنسی کم و بیزاری جنسی چرا به وجود می آیند؟ بررسی سه عامل کلی زیستی، روانی و فرهنگی اجتماعی که موجب ایجاد اختلال انزجار یا بیزاری جنسی در انسان می شوند.

اختلال بیزاری جنسی-sexual aversion disorder چیست؟

سبب شناسی اختلال های میل جنسی کم و بیزاری جنسی

این موضوع که چرا اختلال های میل جنسی ایجاد می شوند حداقل به سه عامل اصلی زیر که توضیح داده می شود مرتبط هستند :

الف) عوامل زیست شناختی اختلال‌های میل جنسی

برخی هورمون‌ها در ایجاد میل و رفتار جنسی نقش دارند و اختلال در فعالیت آن‌ها می‌تواند سبب کاهش غریزه جنسی شود( قره‌خانی، 1386).

هم در زنان و هم در مردان، سطح بالای هورمون پرولاکتین، سطح پایین هورمون مردانه تستوسترون، و سطح پایین و بالای هورمون زنان استروژن می‌تواند منجر به کاهش سائق جنسی گردد.

برای مثال، غریزه جنسی با سطوح بالای استروژن دارد که در بسیاری از زنان یائسه و یا زنانی که به ازگی زایمان کرده‌اند، دیده می‌شود. همچنین بیماری جسمی مزمن می‌تواند سبب کاهش سائق جنسی گردد(اندرسون 1995).

سائق جنسی پائین ممکن است نتیجه مستقیم بیماری یا نتیجه غیر مستقیم تنیدگی درد و افسردگی باشد که به دنبال بیماری می‌آید.

این سائق گاهی تحت تاثیر داروهای مسکن، روان گردان و تعداد از داروهای غیر قانونی مانند کاکائین، ماری جوانا، آمفتامین‌ها و هروئین کاهش می‌یابد. مقادیر پائین الکل ممکن است سبب کاهش سائق جنسی گردد و مقادیر بالای آن با کاهش و بازداری میل جنسی همراه است(جانات برک ، 1382).

ب) عوامل روان شناختی اختلال‌های میل جنسی

افزایش سطح اضطراب و خشم، ممکن است میل جنسی راهم در مردان و هم در زنان کاهش دهد نظریه پردازان اعتقاد دارند که افراد مبتلا به میل جنسی پایین و انزجار جنسی، نگرش‌ها، ترس‌ها یا خاطرات ویژه‌ای دارند که در اختلال کنشی آنها موثر است؛ مانند این باور که رابطه جنسی غیر اخلاقی یا خطرناک است.

آموزش‌های جنسی نامناسب در جریان تحول و تکوین نگرش‌های نادرست نسبت به مسائل جنسی از عوامل به وجود آورنده اختلالات جنسی، به خصوص کم کاری جنسی و بیزاری جنسی است(ثمیری 1386).

ارتباط وحشت زدگی و اختلال بیزاری جنسی

پژوهش‌های جدید، ارتباط نزدیکی را بین رخداد اختلال بیزاری جنسی و ابتلا به اختلال وحشت زدگی مطرح کرده‌اند.

در اختلال وحشت‌زدگی، فرد مبتلا به طور ناگهانی احساس بسیار شدید اضطراب می‌کند که همراه با آن‌، احساس‌های جسمانی و ذهنی ناخوشایندی مانند تپش قلب شدید، احساس خفگی، تعریق، تهوع، ترس از سکته قلبی و ترس از مردان یا دیوان شدن نیز در وی ظاهر می‌شودد که وی را از انجام هر گونه فعالیت بازداشته، موجب اجتناب از موقعیت‌‌هایی می‌شود که قبلاً در آن‌ها چنین حمله‌هایی رخ داده است.

از این رو، چنانچه بر حسب تصادف، مواردی از حمله وحشت زدگی در موقعیت‌های جنسی رخ دهنده، خواه ناخواه اثر ناخوشایند این حمله‌ها به فعالیت‌ها و موقعیت‌های جنسی منتقل شده، موجب اجتناب فرد از این گونه فعالیت‌ها می‌شود.

گزارش‌های برخی از پژوهشگران حاکی است که 10 تا 25 درصد از مردان مبتلا به اختلال بیزاری جنسی، همزمان اختلال وحشت زدگی دچارند.

از این رو، قبل از پرداختن به مشکلات جنسی این افراد، درمان اختلال وحشت زدگی آنان نخستین اقدامی است که باید صورت گیرد.

ارتباط تجربه‌های جنسی و اختلال انزجار جنسی

پژوهش‌های گوناگون نشانگر نشانگر آنند که بیزاری نسبت به روابط جنسی غالباً حاصل تجربه‌های جنسی آسیب رسان قبلی، مانند سوء‌ استفاده واقع شدن در دوران کودکی، زنا با محارم یا تجاوز به عنف است.

تاثیر اولین رابطه جنسی

همچنین در جوامعی که پسران و دختران تا قبل از ازدواج هیچگونه رابطه جنسی نداشته‌اند، کیفیت نخستین رابطه پس از ازدواج نقش موثری نگرش و تمایلات جنسی بعد آنان خواهد داشت.

برخی از پسران یا مردان که قبلاً هیچگونه تجربه یا اطلاعات جنسی صحیح ندارند، ممکن است در شب زفاف بر اثر آمیزش ناشایسته یا توام با هیجان‌های کنترل نشده، آنچنان درد و جراحاتی در همسرشان ایجاد کنند که تا مدت‌‌ها موجب بیزاری یا ترس او از رابطه جنسی شوند(نیکخوه، 1380).

ج) عوامل اجتماعی- فرهنگی اختلال‌های میل جنسی

نگرش‌ها، ترس‌ها و اختلال‌های روانی که درکم کاری میل جنسی و انزجار جنسی نقش دارند در بافت اجتماعی رخ می‌دهند. بنابراین، عوامل اجتماعی و فرهنگی با این اختلال‌های کنشی در ارتباطند.

بسیاری از مبتلایان به این اختلال، فشارهای موقعیتی را احساس می‌کنند، مثل طلاق، مرگ یکی از اعضای خانواده، تنیدگی شغلی، احساس کهتری و یا داشتن بچه افرادی که دارای ارتباط ناخوشایندی هستند، احساسشان را به شریک جنسی خود از دست می‌دهند. mehcom.com

همچنین احساس ناتوانی و برتری نسبت به شریک جنسی ممکن است سبب از بین رفتن علاقه جنسی در افرادی شود که چنین احساسی دارند.

حتی در روابط مثبت و مطلوب، اگر یکی از طرفین بی‌تجربه یا بی‌میل باشد، دیگری هم ممکن است علاقه جنسی خود را از دست بدهد.

باید توجه داشت که گاه زوجین در نیاز به مقاربت با هم متفاوتند. به عنوان مثال یکی ممکن است فضای شخصی بیشتری نیاز داشته باشد تا میل جنسی کم خود را به عنوان شیوه‌ای برای حفظ فاصله لازم مورد استفاده قرار دهد(چارکر 2003).

همچنین معیارهای فرهنگی ممکن است در اختلال انزجار جنسی و کم کاری میل جنسی نقش داشته باشند. یک مرد ممکن است با تولد اولین فرزندش، علاقه‌اش را به همسرش از دست بدهد، زیرا وی نمی‌تواند به زنی که مادر شده، به عنوان فردی که او را از لحاظ جنسی بر می‌انگیزه، فکر کند.

رابطه سن و اختلال جنسی

به طور کلی از آن‌جا که جامعه جذابیت جنسی را با جوانی همبسته می‌داند، بسیاری از مردان و زنان پا به سن گذاشته همان طور که تصور از خود یا جذابیت با افزایش سن کاهش می‌یابد- علاقه خود به رابطه جنسی را نیز از دست می‌دهند.

اذیت و آزار جنسی یا مورد ضرب و شتم قرار گرفتن در ایجاد ترس‌ها، نگرش‌ها و خاطراتی که در این اختلال‌های کنشی نقش دارند، مشاهده می‌شوند. انزجار جنسی در قربانیان سوء استفاده جنسی بسیار رایج است(اندرسون 1995).

به روابط اجتماعی هر کدام از شرکای جنسی با جنس مخالف، مخصوصاً به کمرویی و بازداری اجتماعی افراد مبتلا باید توجه شود. mehcom.com

همچنین باید در مورد احساسات هر یک از شرکای جنسی نسبت دیگری پرس و جو کرد. شرکای جنسی که فاقد روابط صمیمی و دو جانبه هستند، احتمالاً نمی‌توانند ارتباط جنسی کاملاً رضایت بخشی با یکدیگر داشته باشند.

درباره وفاداری باید به دقت و ظرافت سوال کرد و در صورت امکان در مورد بی‌وفایی و ترس از بیماری‌های مقاربتی مثل ایدز نیز پرس و جو کرد.

برای شناخت اختلالات جنسی کلیک کنید.

سه نکته درباره سبب شناسی اختلال های بیزاری جنسی

درباره سبب شناسی اختلال بیزاری جنسی به سه نکته باید مورد توجه قرار گیرد:‌

الف)‌بیمار با تجربه آسیب زایی شدید در ارتباط با تمایلات جنسی شریک خود مواجه شده است.

ب) بیمار قادر نیست در مواردی که میل به انجام عملیات جنسی نیست به شریک جنسی خود پاسخ منفی بدهد.

ج)‌بیمار در مورد عملیات جنسی با همسر خویش احساس گناه می‌کند.

یکی از نظریه‌های مطرح درباره فقدان لذت جنسی به ویژه در زنان «مشکل تطابق» است، یعنی این که فرد همسر خویش را به جای پدر خود تصور می‌کند و لذا قادر نیست در عملیات جنسی با وی شرکت کند(هالفورد، 2004).

منابع فارسی

جهانفر، شایسته (1386) درسنامه اختلالات جنسی، نشر سالمی شمیری، محمد رضا (1386) تشخیص و درمان اختلال جنسی از نظر روان شناختی، نشر البرز.

جاناتان برک (1382) بیماری‌های زنان نواک،‌ ترجمه شهروز فرهنگ گیلونه نشر نسل فردا.

قره‌خانی پرویز (1386) بیماری‌های زنان، انتشارات نور دانش نیکخو محمد رضا (1380) زندگی جنس مردان و آشنایی با رفتار‌های جنسی انتشارات سخن.

نویسنده : دکتر بهشته میرزایی – عضو هیئت علمی دانشکده روانشناسی رودهن

منابع انگلیسی:‌

Charker , J . h (2003) Selp regulation and wisdom in marital Satisfaction. School of applied Psychology , Brisbane.

Halford , W.K (2004). The future of couple relation ship family. Relations.

Taibi, R (2009) Doing couple therapy . Newyork : Guilford press.

Andesen , B.L , & cyranowski J.M (1995) wowen’s Sexuality Beha responses and individual mdifferences Journal of Consuling and clinical Psychology Vol 63, 891, 906